نماز دارويي آرامبخش

هر انسان مومني از زماني كه به تكليف مي رسد تا زماني كه مي خواهد از اين دنياي فاني رخت بر بندد و به عالم باقي سفر نمايد از طرف خداوند حكيم موظف به انجام تكاليفي شده كه در بين اين تكاليف هيچ تكليفي از نظر ارزش به اهميت نماز نمي رسد ،در حقيقت به جرات مي توان گفت :گل سر سبد تمام واجبات ،نماز است وهيچ واجبي جاي نماز را نمي گيرد تا جايي كه پنجمين اختر تابناك آسمان ولايت، امام باقر (عليه السلام )در مورد آن مي فرمايد:نماز ستون دين است .يعني خيمه دين ما بر ستون نماز برپا شده به گونه اي كه اگر نماز نخوانيم خيمه دين ما بر زمين مي خوابد .بنا بر اين نماز از مهمترين واجبات و عبادات است و هيچ فريضه اي در فضيلت و ارزش با آن برابري نمي كند .

حكمت وفلسفه نماز

با دقت در متون  آيات و روايات به فلسفه هايي از نماز مي رسيم  از جمله :

1/روح واساس و هدف و بالاخره ،فلسفه نماز همان ياد خداست ،يادي كه انگيزه ي عمل باشد وانسان را به حركت و عمل صالح سوق دهد .

2/ نماز و سيله شستشوي گناهان و آمرزش الهي است .همانطور كه در روايت است كه نماز هاي پنجگانه را به نهري  تشبيه كرده اند مه داراي آبي زلال است و بر در خانه شخص است و آن شخص روزي پنج بار در آن شستشو مي كند آيا چيزي از آلودگي در بدن او مي ماند ،نماز هم مانند اين آب جاري است .

اسرار وضو ونماز

شستن صورت ودستها و مسح سر و پا در وض اسراري دارد . شستن صورت در وضو يعني خدايا هر گناهي كه با اين  صورت انجام دادم آن را شست وشو ميكنم كه با صورت پاك به جانب تو عبادت  كنم و پيشاني پاك سر بر خاك تو بگذارم ، شستن دست يعني خدايا از گناهان دست شستم واز گناهاني كه با دستم مرتكب شده ام  دستم را تطهير مي كنم . مسح سر در وضو يعني خدايا  از هر خيال باطل و خام كه در سر پرورانده ام سرم را تطهير مي كنم و آن خيال هاي باطل را  از سر به دور مي اندازم  ،مسح پا يعني خدايا من از جاي بد رفتن پا مي كشم  واين پا را از هر گناهي كه با آن انجام داده ام تطهير مي كنم . اين گوشه اي از اسرار وضو گرفتن بود .

امام ششم عليه السلام مي فرمايد :انسان وقتي نماز را در اول وقت خواند ،اين نماز به صورت يكامر تابان جلوه مي كند و مي گويد :تو مرا حفظ كردي خدا تو را حفظ كند (معلوم ميشود نماز يك حقيقتي دارد ،زنده است ،روحي دارد )و اگر كسي نماز را نخواند يا در وقت نخواند به صورت يك چهره تاريك در مي آيد و ميگويد تو مرا ضايع  كردي خدا تو را ضايع كند(من لا يحضر ه الفقيه، ج 1،باب30،ح6)

 برگرفته از سه گفتار ا زحضرت آيت اله جوادي  آملي كه با عنوان "اسرار عبادت "بيان شده است .

 

آثار وفوايد نماز

درباره نماز صدها آيه و روايت از  ائمه اطهار به دست ما رسيده  كه فوائد نماز را كه حدود هزار فايده مي باشد ذكر كرده اند .باي آنكه جوانان  و نوجوانان عزيز با فلسفه نماز آشنا شوند به تعدادي از آن  اشاره مي شود.

1/ روشني دل مومن :رسول خدا (صلي الله عليه وآله والسلم)مي فرماييد:براي هر چيزي چراغي است و چراغ مومن نمازهاي پنجگانه است .

2/زينت اسلام :همچنين آن حضرت فرمودند:به راستي براي هر چيزي زينتي است و زينت اسلام نمازهاي پنجگانه است.

3/ پشتوانه عظيم در حل مشكلات :چنانكه خداون متعال مي فرمايي :"يا ايها الذين امنوا استعينوا بالصبر والصلوه"(اي كساني كه ايمان آورده ايد از صبر (روزه )و نماز كمك بگيريد.)

4/ سدي در برابر گناهان :رسول خدا فرمودند :انسان مومن تا هنگامي كه نمازهاي پنجگانه اش را سر وقت مي خواند شيطان از او مي ترسد (ونمي تواند اورا وسوسه كند )اما زماني كه نمازش را ضايع كند (اول وقت نخواند )بر او جرات پيدا مي كند واو را در گناهان بزرگ وارد مي كند .

آثار نماز نخواندن

1/ خشم خداي متعال :پيامبر خدا (صلوات الله عليه وآله وسلم ):هر كس نمازي را نخواند ،خداوند را مي بيند كه بر او خشمناك است.

2/ تباه شدن عمل:پيامبرخدا (ص) هر كس نماز را از روي قصد ترك كند خداوند عملش را تباه مي كند .(

3/ كفر پيامبر خدا (ص):هر كس نماز را عمدا ترك كند آشكارا كفر ورزيده است.

احساس شما بعد از نماز چيست؟آيا شما هم بعد از نماز احساس مي كنيد بار سنگيني از روي دوشتان برداشته شد ؟

هنگامي كه وقت نماز فرا مي رسيد امير المومنين مضطرب شده  تنش به لرزه مي افتاد و وقتي مي پرسيدند چه شده است كه چنين منقلب هستيد؟

مي فرمود :وقت امانتي فرا رسيده است كه آسمانها وزمين وكوه ها آنرا بر نتافتند و زيربار  آن

نرفتند .امير مومنان مثل بعضي از خيلي ها نفس راحت مي كشيد اما آن كجا و اين نفسي كه بعضي از مامي كشند كجا.

حضرت علي از اينكه حق عبادت را به جا آورده و ديگران از اينكه از دست نماز راحت شدند، كاش ما هم مثل علي (عليه السلام )مي شديم .راستي آرزو كه بر جوانان عيب نيست .پس من از طرف شما يك آرزو ميكنم ،شما هم آمين بگوئيد :"خدايا به حق علي عليه السلام كام ما را چون او به شهد نماز شيرين كن .....آمين يا رب العالمين .

                                                   

جايگزيني براي نماز

اگر براي نماز همين عبارات محدود و زمان مشخص و ترتيب وي‍ه نبود بهتر نبود ؟مثلا هر كس با زبان خودش و راحت بدون هيچ آداب محدود كننده اي نيايش مي كرد ،بيشتر قربت نصيبمان مي شد ؟

فلسفه نماز فقط شكر گزاري نيست و آثار مهم ديگري نيز دارد . افزون بر اين ،شكر خداوند وقتي عملي خواهد شد كه آنچه او خواسته است انجام دهيم نه آنچه دلمان مي خواهد ،اين نگرش كه انسان هر گونه خودش دوست دارد عمل كند نگرش اومانيستي است و اين روش چيزي جز حاكميت مطلق نفس اماره نيست و مساله اي به نام تكليف  و وظيفه از ناحيه مو جودي قدسي  و فرابشري  به كلي كنار نهاده مي شود .،بنا بر اين كه روح عبادت ،عبوديت وبندگي است .يعني تسليم فرمان بودن ، طبيعتا بايد انضباط ومقرراتي باشد تا بنده را به آن امتحان كنند وروح بندگي را در او پرورش دهند.

 

منبع:

(پرسمان ،فروردين 1382،شماره 1)